Home Zorg voor vrijheid en veiligheid

Zorg voor vrijheid en veiligheid

Binnen Bethanië en Wicherumloo is ons doel dat bewoners  en bezoekers zich zo vertrouwd en veilig mogelijk voelen. Juist ook in die situaties dat iemand niet meer thuis kan wonen en te maken heeft met lichamelijke of cognitieve achteruitgang (zoals dementie). Voor Bethanië staat voorop dat bewoners het leven kunnen leiden zoals bij ze past, in alle vrijheid en naar behoefte.

Om deze reden worden gesprekken gevoerd met bewoners, hun naasten en met medewerkers onderling. Want wat is nu een goed leven? Waar voelt iemand zich prettig en veilig bij? Alle medewerkers zijn erop gericht zo veel mogelijk aan te sluiten bij de waarden en normen van elke individuele bewoner. Dit houdt in dat de ene bewoner een vaste structuur in de dag heeft, waar een ander op elk moment kan beslissen waar behoefte aan is. Als een bewoner hier niet meer toe in staat is, wordt in overleg met familie gekeken waar iemand het meest tevreden en ontspannen op reageert.

Vrijheid

Ieder mens heeft recht op vrijheid, dat is vastgelegd in onze grondwet. Dit geldt voor iedereen, ook voor onze bewoners. Het betekent dat iedereen het recht heeft om te gaan en te staan waar hij/zij wil. Ook betekent het dat iedereen eigen keuzes kan maken, zonder dat medewerkers - of anderen – de bewoner daarin kunnen beperken. Wát medewerkers of wij als organisatie daar ook van vinden. Dus ook wanneer wij de keuzes of acties niet goed vinden, niet gezond, niet waardig of niet gepast. Of wanneer het ons niet uitkomt, het ons meer werk kost of het voor ons niet logisch is. 
Als Bethanië staat de vrijheid van bewoners zo hoog in het vaandel, dat we onze beslissingen dan ook baseren op een zo groot mogelijke vrijheid voor de bewoner. Daarin gaan we verder dan de wet ons vraagt. De wet richt zich namelijk op wat wel en niet mag. Het vraagt ons de vrijheid de borgen. Wij als Bethanië gaan verder door ons te richten op het vergroten van mogelijkheden in vrijheid. Zodat oplossingen gevonden kunnen worden voor situaties waarin vrijheid gewenst, maar niet meer mogelijk is. Een voorbeeld is iemand die nog graag naar buiten wil, maar dit niet meer doet omdat het te spannend is. Bethanië zoekt mee naar een oplossing om toch naar buiten te kunnen, met medewerkers of vrijwilligers.

Wij bieden een veilige omgeving voor iedereen die bij ons woont. Dit houdt in dat de bewoner zich veilig kan bewegen en veilig bij ons kan verblijven. Veiligheid, of eigenlijk het gebrek daar aan, is de enige reden om af te wijken van het grondwettelijk recht op vrijheid. Dus alleen als de veiligheid in gevaar is, kan vrijheid beperkt worden. Voorbeeld hiervan is het meelopen met een bewoner als deze niet meer veilig in het verkeer kan zijn. Een ander voorbeeld is het gebruik maken van een technisch systeem dat deuren open of op slot laat gaan als een bewoner er door wil. Dit geeft medewerkers de tijd naar de deur te lopen en de bewoner te begeleiden als hij/zij de weg zelf niet meer weet. De vrijheid inperken gebeurt dus alleen op verzoek van de bewoner zelf of in uitzonderlijke situaties. 

 

Veiligheid

Om veiligheid te realiseren zijn we alert en creatief en zoeken we - wanneer wij risico’s zien - voortdurend naar manieren om veiligheid te creëren. Dit altijd in overleg met familie en andere betrokkenen, zodat iedereen op de hoogte is en mee kan denken over de beste oplossing. Centraal staat altijd het goede leven zoals de bewoner dat wenst, in combinatie met de haalbaarheid van de oplossing voor medewerkers. 
 
Helaas bestaat er geen situatie waarin het 100% veilig is. In het leven wegen en nemen we voortdurend risico’s. Ook als iemand bij een zorginstelling woont, blijven er risico’s. Daarom bewandelen we in onze zorg voor kwetsbare mensen twee wegen:
 
1. We bespreken de risico’s die we blijven zien, bepalen welke risico’s structureel aantoonbaar zijn en we spreken af welke daarvan weloverwogen en acceptabel zijn. Dit doen we waar mogelijk met de bewoner zelf, met de betrokken professionals, met familie en eventueel een wettelijk vertegenwoordiger, zodat we op één lijn komen. Overigens is het ook zo dat risico’s die door de bewoner zelf of door familieleden worden gesignaleerd uiterst serieus genomen en besproken worden. Sommige risico’s horen bij het leven en kunnen aanvaard worden. Anderen vragen een oplossing, zoals beschreven bij punt twee hieronder.
 
2. Voor de risico’s die we gezamenlijk niet acceptabel vinden, bedenken we een oplossing. Het liefst een oplossing waar alle betrokkenen zich in kunnen vinden. Lukt dit niet, maar voorzien we ernstig nadeel voor de bewoner of diens omgeving wanneer we geen oplossing zouden inzetten, dan zetten we tóch een oplossing in, óók als de bewoner dit niet wil. Deze oplossing moet echter aan een aantal eisen voldoen:
a. het moet noodzakelijk zijn: zonder inzet ervan ontstaat het ernstig nadeel voor de bewoner of omgeving;
b. het moet de minst ingrijpende oplossing zijn om het risico te verkleinen;
c. het moet zijn doel dienen en niet langer duren dan noodzakelijk;
d. het moet in verhouding staan tot de zwaarte van het ernstig nadeel dat we willen voorkomen.
 

Evenwicht vinden tussen vrijheid en veiligheid

Wij zetten ons ervoor in om bij aantoonbare risico’s oplossingen te vinden waar de bewoner en familie zich in kan vinden en waar de bewoner zich niet tegen verzet. Dit omdat we vrijheid een van de belangrijkste waarden in het leven vinden. Aan de andere kant leidt in sommige gevallen het inperken van vrijheid zelfs tot meer welbevinden, rust en ontspanning. Dit komt omdat sommige van onze bewoners zelf de wereld niet meer begrijpen of kunnen overzien. Door een stukje over te nemen of bepaalde structuren in te bouwen, kan de bewoner veiligheid ervaren en verdwijnt (een deel van) de spanning. 
De kunst is daarom om voor iedere individuele bewoner het evenwicht te vinden tussen vrijheid en veiligheid. De toets of we dat evenwicht voor de bewoner gevonden hebben, is het welbevinden. Dit zien we doordat een bewoner tevreden is, zich kan ontspannen en zichzelf kan zijn. In overleg met familie wordt besproken of de bewoner gezien de situatie zoveel mogelijk zichzelf kan zijn. Steeds opnieuw evalueren we deze situatie omdat deze snel kan veranderen. Zodra het kan, kiezen we weer voor een volledige vrijheid en schalen we maatregelen af. Het zoeken hiernaar is een onophoudelijk proces.

Het 5-stappenplan uit de Wet Zorg en Dwang is een leidraad die Bethanië helpt dit proces goed te doorlopen. Dit is een manier waarop wij, in afstemming met zorgprofessionals van verschillende betrokken disciplines (bijvoorbeeld de psycholoog, fysiotherapeut, diëtist), in 5 stappen verdeeld over een jaar, steeds weer evalueren of de onvrijwillige zorg ook minder ingrijpend kan, bij voorkeur op een manier waar de bewoner zich niet tegen verzet. Wij leggen ook verantwoording af aan de inspectie over de onvrijwillige zorg die wij leveren.

Op deze manier zetten wij ons in voor een leven in veilige vrijheid voor iedere bewoner. Altijd vanuit de gedachte dat vrijheid een groot goed is dat zoveel mogelijk beschermd dient te worden.